ઓપ્શન વેચનારાઓ ઓપ્શન ખરીદવાને બદલે શેરબજારમાં નફો કેમ કમાય છે?

 મિત્રો,

પ્રશ્ન જોઈને એવું લાગે છે કે તમને વિકલ્પ ખ્યાલ વિશે ખબર નથી અથવા તમે ક્યારેય વિકલ્પ વેચનારને થતું નુકસાન જોયું નથી.

કારણ કે જો તમને આ બંને બાબતોની જાણ હોત તો ચોક્કસપણે આ પ્રશ્ન ઊભો ન થાત.

ચાલો આને સરળ શબ્દોમાં સમજવાનો પ્રયાસ કરીએ.

ધારો કે નિફ્ટી સ્ટ્રાઇક પ્રાઈસ માટે પ્રીમિયમ રૂ. ૧૦૦ છે. હવે ચાલો ખરીદનાર અને વેચનારનું ઉદાહરણ લઈએ.

ખરીદનાર:

જો કોઈ વ્યક્તિ વિકલ્પ ખરીદનાર હોય તો તેણે આ સ્ટ્રાઈક ખરીદવા માટે કુલ રૂ. ૭૦*૧૦૦ = રૂ. ૭૫૦૦નું રોકાણ કરવું પડશે.

હવે અહીં બે વાત શક્ય છે.]

૧) અપેક્ષા મુજબ ભાવ વધ્યા:

હવે, તે ૧૦૦ થી કેટલું વધશે તેની કોઈ મર્યાદા નથી. એટલા માટે કહેવાય છે કે બજારમાં વિકલ્પ ખરીદનાર હંમેશા અમર્યાદિત નફાના વિકલ્પ સાથે કામ કરે છે.

૨) કિંમતમાં વધારો/ઘટાડો થયો નથી. નહીંતર તે પડી ગયું:

આ બંને સ્થિતિમાં ખરીદનારને ખરીદીના મહત્તમ નાણાંનું નુકસાન થાય છે. એટલે કે ૭૫૦૦

વેચાણ:

જો કોઈ વ્યક્તિ વિકલ્પ વેચે છે તો તેને આ સ્ટ્રાઈક વેચવા માટે લગભગ 80 હજારથી 1.5 લાખ રૂપિયાનું રોકાણ કરવું પડશે.

હવે અહીં બે વાત શક્ય છે.

૧) અપેક્ષા મુજબ ભાવ ઘટ્યો:

હવે ૧૦૦ થી ઘટીને, આ મહત્તમ શૂન્યની આસપાસ આવી જશે. તેનો અર્થ એ કે આ વેપારમાં વેચનારને મહત્તમ નફો રૂ. 7500 છે. તેથી એવું કહેવાય છે કે બજારમાં વિકલ્પ વેચનાર હંમેશા મર્યાદિત નફાના વિકલ્પ સાથે કામ કરે છે.

૨) કિંમતમાં વધારો/ઘટાડો થયો નથી.

આ સ્થિતિમાં પણ વેચનારને નેક પ્રીમિયમ દ્વારા નફો થશે. જેને જો આપણે મહત્તમ કહીએ તો તે 7500 રૂપિયા છે.

૩) કિંમત ઘટવાને બદલે વધી:

હવે આ સ્થિતિમાં વિકલ્પ વેચનારને અમર્યાદિત નુકસાનનો સામનો કરવો પડે છે. કારણ કે ૧૦૦ રૂપિયાથી વધુ પ્રીમિયમ વધવાની કોઈ મર્યાદા નથી.

જો આપણે આ સમગ્ર અવતરણ પર નજર કરીએ, તો આપણને ખબર પડશે કે વિકલ્પ વિક્રેતા હંમેશા બજારમાં અમર્યાદિત જોખમ અને મર્યાદિત નફાના વિકલ્પ સાથે કામ કરે છે, જ્યારે બીજી બાજુ, વિકલ્પ ખરીદનાર હંમેશા મર્યાદિત જોખમ અને અમર્યાદિત નફા સાથે કામ કરે છે.

બંને વચ્ચેનો ફરક એટલો જ છે કે ઓપ્શન વેચનાર બજારની બંને હિલચાલમાં (તેની તરફેણમાં અને બાજુમાં) નફો કમાય છે જ્યારે ઓપ્શન ખરીદનાર ફક્ત વિશ્લેષિત ટ્રેન્ડ હિલચાલમાં જ નફો કમાય છે.

આશા છે કે પોસ્ટ તમારા માટે ઉપયોગી થશે.

આભાર